SWIFTERBANT - Jaap Scholtens uit Swifterbant deed zaterdag in Arnhem mee aan het NK ‘maaien met de zeis’. Landschapsbeheer Flevoland is in deze regio druk bezig met het promoten van het zeisen. ,,En ik vind het pràchtig’’, zegt de 74-jarige Scholtens, die als vrijwilliger vooral actief is in het Swifterbos. Hij is ook vol lof over de manier waarop dat bos momenteel onder handen wordt genomen.
Waarom wordt er een Nederlands kampioenschap ‘maaien met de zeis’ gehouden?
Jaap Scholtens: ,,Het gaat vooral om het promoten van de zeis. Tegenwoordig wordt er overal met bosmaaiers en dat soort dingen gewerkt, maar in de natuur is het veel mooier om heel rustig met de zeis te maaien. Dan kun je de planten die je wilt behouden ontwijken. Als je het machinaal doet, gaat àlles weg.’’
Hoe bent u bij die wedstrijdploeg beland?
,,Ik ben al een paar jaar vrijwilliger bij Landschapsbeheer in het bos in Swifterbant. Als het bos wordt gedund en de bomen worden omgezaagd, dan gaan wij de volgende dag met een groepje mensen het bos in met een lier. Dan lieren we die bomen het bos in. Vroeger moest alles opgeruimd worden, nu blijft het allemaal liggen. Van de takken maken we ‘takkenrillen’, waar ringslangen onder kunnen, waar vogeltjes in kunnen zitten en andere dieren. En één keer per jaar hakken we de reuzenberenklauw, want dat is een giftige plant.”
Werkt u in het Swifterbos ook met de zeis?
,,We hebben een paddenpoel vlakbij de paardenweide. Dat talud maaien we met de zeis. En verder oefenen we hobbymatig met de mensen van Landschapsbeheer. Komende zondag houdt Staatsbosbeheer een vogeltjesdag aan de Knardijk. Daar sta ik ook weer met de zeis. Dan demonstreer ik ook hoe je ze scherp maakt enzo.”
We begrijpen dat u ook actief bent bij het Mechanisch Erfgoed Centrum in Dronten?
,,Dat klopt, daar ben ik op de woensdag vrijwilliger. In het MEC hebben we een hele lijn van handwerkgereedschappen uit de landbouw vanaf het allereerste begin toen alles met de hand werd gedaan.’’
Hebt u vroeger veel met de zeis gewerkt?
,,Ik ben in de landbouw opgegroeid. Toen ik 14 jaar was, leerde ik zeisen. Maar dat was alleen om slootkanten te maaien. Daar leer je niet het mooie zeisen, dat is meer hakken. Als je er dan aardigheid in hebt, dan ga je dat verder ontwikkelen. Later heb ik bij de boer gewerkt en dan gebruikte je incidenteel de zeis, bijvoorbeeld bij het zichten van het graan. Een zicht is een zeis met een korte steel.’’
Zo’n wedstrijd, wat houdt dat in?
,,Er waren allemaal veldjes van 10 bij 4,5 meter. Daar sta je met z’n drieën op te maaien en dan word het beoordeeld op de houding van de zeis. De lengte van het gewas dat overblijft moet zo kort mogelijk zijn en de rug waar je het naartoe maait moet regelmatig zijn.”
Ging het goed?
,,Nou nee, we zijn één ronde verder gekomen. De halve finale mochten we meedoen, toen lagen we eruit.’’
Hoe staat het er voor met het Swifterbos? Er is nogal wat commentaar dat er sprake is van een kaalslag.
,,Ik kijk daar met andere ogen naar. Wat ze nu aan het doen zijn: ik vind het prachtig. Als ik er langs rij en ik zie die mensen werken, daar geniet ik ècht van. Het is een kaalslag, dat is waar, maar dat zie je op dit moment overal in de bossen? Ik denk dat je over twee jaar zegt: verdorie, het is tòch mooi geworden. Er lopen geen mensen rond die er met de pet naar gooien, daar zit echt een gedachte achter.’’
