DRONTEN - ,,Als er één ziekte ongeneeslijk is, dan is het Alzheimer’’, zegt Jaap Kodde, ,,Daar is nog nooit iemand beter van geworden.’’ Ruim vijf jaar heeft Jaap Kodde aan het roer gestaan van het Alzheimer Café in Dronten. Momenteel draagt hij zijn werkzaamheden over aan onder anderen Jaap Oosterveld. DeDrontenaar.nl sprak met beide heren.
,,De ziekte bevindt zich nog steeds een beetje in de taboesfeer’’, weet Jaap Kodde. Hij ervaart het iedere tweede woensdag van de maand tijdens de café-avonden in De Meerpaal: ,,De mensen komen schoorvoetend binnen.’’
600 mensen
Toch lijden wel degelijk veel mensen aan deze ziekte. Jaap Oosterveld pakt de cijfers erbij: ,,Er zijn in de gemeente Dronten 600 mensen met een vorm van dementie. Mensen worden ouder, het dreigt een volksziekte te worden.’’
Het Alzheimer Café in Dronten draait sinds 2011. ,,In het begin werd het begeleid door professionals. Dat werkte niet zo goed’’, blikt Jaap Kodde terug, ,,Daarom doen we het sindsdien met onafhankelijke vrijwilligers. Dat gaat een stuk beter.’’
Gesloten afdeling
Zelf raakte Kodde bij het Alzheimer Café betrokken, omdat zijn moeder in een gesloten afdeling was opgenomen. Roel Faas van Coloriet De Regenboog vroeg hem of hij het café wilde aansturen.
Sindsdien constateert hij dat het concept aanslaat. Meestal komen er 30 tot 40 mensen bij de maandelijkse avonden. Als er aansprekende sprekers zijn, komen er zelfs honderden mensen op af; zoals bij Ard Schenk en Dick Swaab enkele jaren geleden en recentelijk bij notaris Marja de Wilde de Ligny.
Lotgenoten
,,Mensen komen voor maatschappelijke ondersteuning en om in contact te komen met lotgenoten’’, beseft Kodde, ,,Ze willen er in een cafésfeer over praten. Daarom proberen wij de avonden zo laagdrempelig mogelijk te maken. Het duurt nooit langer dan twee uur, het is allemaal gratis en we bieden altijd de gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan.’’
De sprekers op de café-avonden geven vooral praktische tips: ,,Bijvoorbeeld over hoe je een patiënt op z’n gemak kunt stellen. Daarbij gaat het ook om acceptatie. Ik heb zelf gemerkt hoe belangrijk dat is. Mijn vader kon de ziekte van mijn moeder niet accepteren en daardoor hadden wij soms meer werk met mijn vader dan met m’n moeder.’’
Liefde voor muziek
Zelf heeft de aftredend voorzitter erg veel opgestoken tijdens het Alzheimer Café. De ervaringen van anderen hielpen hem met name in de fase dat de contacten met z’n moeder steeds minder werden. Zo kwam hij onder andere tot de ontdekking de gezamenlijke liefde voor de muziek hem weer veel dichter bij z’n moeder bracht.
Jaap Oosterveld komt pas sinds kort op de avonden, maar ook hij heeft in z’n gesprekken met patiënten al veel baat bij alle praktische tips: ,,Dan gaat het om zaken als: hoe begin ik een gesprek? Ik kwam er achter dat ik altijd precies de verkeerde vragen stelde.’’
Integreren
Praktische tips, contact tussen lotgenoten, de ziekte uit de taboesfeer halen, integratie van mensen met alzheimer in de samenleving; het zijn allemaal zaken waar het Alzheimer Café zich mee bezighoudt.
Jaap Oosterveld: ,,Als je wilt dat deze mensen integreren in de samenleving, dan moet je wel weet hebben van wat daar allemaal voor nodig is. En als we willen dat mensen langer thuis blijven wonen, dan ligt er een belangrijke rol voor zo’n Alzheimer Café.’’
Emotionele momenten
Voor Jaap Kodde is de tijd gekomen om zijn taken langzaam maar zeker over te dragen: ,,Het zijn voor onze familie hele zware jaren geweest.’’ Dat gold niet alleen privé, maar ook voor zijn taak bij het Alzheimer Café: ,,We hebben hele emotionele momenten gekend, af en toe was het best heftig. Maar ik ben héél blij dat ik het gedaan heb.’’
Hij vond in Jaap Oosterveld een geschikte vervanger. De nieuwe man herinnert zich hoe hij lang geleden tijdens een stage in een ziekenhuis voor ’t eerst in aanraking kwam met dementie: ,,Dat heeft toen diepe indruk gemaakt. Daarom ben ik blij dat ik nu een steentje kan bijdragen.’’
,,Ik kom uit het oosten, uit een streek waar het ‘noaberschap’ belangrijk is. Van daaruit vind ik dat je demente mensen in onze samenleving moet omarmen. Het wordt nog veel te veel in instituten gestopt. Juist daarom vind ik het concept van het Alzheimer Café hartstikke goed.’’
Tranen in de ogen
Jaap Kodde wil tot slot graag een compliment geven aan alle zorgverleners: ,,Na alles wat ik met mijn moeder heb meegemaakt, heb ik alleen maar meer waardering gekregen voor alle mensen die met zoveel passie werken in de zorg. Ik zal het eerlijk zeggen: soms kreeg ik daarvan de tranen in de ogen.’’
