Op verzoek van de actiegroep @HoogoverDronten wil ik wat schrijven over de negatieve gezondheidseffecten van (ultra)fijnstof door Vliegveld Lelystad voor de mensen in Dronten. Bijna 30 jaar geleden werkte ik als longarts in opleiding in een ziekenhuis in Heerlen, in de oude mijnstreek. Ik heb daar bij mijnwerkers goed kunnen zien wat de schadelijke gevolgen zijn van het inademen van schadelijke stoffen. Een groot gedeelte van de mijnwerkers kreeg namelijk stoflongen, met ernstige kortademigheidsklachten. Het gekke was dat de overheid op de hoogte was van de risico’s waaraan de mijnwerkers blootgesteld werden maar er niks aan deed vanwege ‘het economische belang’.
De parallellen met het vliegveld Lelystad dringen zich op. Iedereen is inmiddels ervan overtuigd dat vliegen slecht is voor het milieu en de volksgezondheid maar economische belangen wegen blijkbaar zwaarder. Ik werk op de poli Kampen van de Isala en zie daar ook mensen uit Dronten.
Als ik u Drontenaren zou moeten omschrijven dan zou ik zeggen dat u nuchtere, no-nonsense types bent. Het is echter de hoogste tijd voor u om wakker te worden en die nuchterheid achter u te laten, uw gezondheid en leefplezier staat op het spel. Geen plaats in Nederland zal zoveel last krijgen van het vliegveld Lelystad als Dronten.
Kort samengevat bestaan de negatieve gezondheidseffecten van vliegverkeer uit lawaaioverlast, en verhoogde expositie aan stikstof, fijnstof en ultrafijnstof. Onder fijnstof wordt verstaan alle zwevende deeltjes in de lucht kleiner dan 10 micrometer, en onder ultrafijnstof de deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan 0,1 micrometer.
De eerste categorie slaat vaak neer in de longblaasjes, de laatste categorie wordt opgenomen in het bloed en komt terecht ondermeer in bloedvaten, het hart en de hersenen. Vooral door opstijgende en landende vliegtuigen komen er pieken voor van de hoeveelheid schadelijke deeltjes in de lucht. Kinderen op scholen rond Schiphol gebruiken vaker longpuffjes dan elders in het land en het ultrafijnstof is volgens het RIVM geassocieerd met meer hart-vaatziekten en dementie.
Fijnstof staat in de top 5 van factoren die de kans op overlijden vergroten en zou verantwoordelijk zijn voor ruim 4 miljoen doden wereldwijd in 2015! Mensen rond Schiphol leven circa 1 jaar korter dan elders in Nederland.
Naast negatieve gezondheidseffecten zullen mensen die onder de aanvliegroutes wonen ook economische schade kunnen oplopen. Het wordt verwacht dat de huizen hierdoor in waarde kunnen dalen, makkelijk €10.000,- of meer. Op grond van de wet luchtvaart kan een belanghebbende verzoeken om een vergoeding van de schade (bijvoorbeeld: Schade door waardevermindering van je huis).
Het recht op vergoeding van schade verjaart op 1 april 2020. Die periode kan je verlengen door het schrijven van een zogenaamde stuitingsbrief. Hiermee claim je dus geen schade, maar behoudt je het om dat wel te doen. Een voorbeeld van de stuitingsbrief vindt je op de website van www.satl-lelystad.nl/. Je hoeft alleen maar je naam en adres in te vullen, af te drukken en te ondertekenen. De gemeente Dronten heeft besloten haar burgers hiermee niet te willen helpen, “Niet over Dronten” wil dat wel. Kom je er niet uit, mail dan je hulpvraag naar nietoverdronten@gmail.com.
Als longarts hoopte ik altijd dat tegen mijn pensioen mijn beroep overbodig zou zijn. Dat gaan we dus niet halen. Het is voor u allen belangrijk om in actie te komen voor het te laat is.
Jan Willem van den Berg
longarts
ziekenhuis Isala Zwolle
Uw Mening
- Lezers kunnen ingezonden brieven sturen naar redactie@DeDrontenaar.nl.
- Spelregels: lokaal, op de bal spelen en niet op de man, naam en adres meesturen (adres wordt niet gepubliceerd, alleen de woonplaats).
- De redactie behoudt zich het recht voor om brieven niet te plaatsen.
- Mening van lezers reflecteren niet noodzakelijkerwijs de mening van de redactie.
